İOT “Türklere Uyum zorunluluğu AB-Türkiye Ortaklık Anlaşmalarına aykırıdır!”

Hollanda’ya yeni gelen Türk vatandaşları Uyum Yasası kapsamına alınıyor!

İOT “Türklere Uyum zorunluluğu AB-Türkiye Ortaklık Anlaşmalarına aykırıdır!”

Hollanda da çatı kuruluşlardan biri olan kısa adı İOT ( Türkler için danışma kurulu) Başkanı Zeki Baran tarafından yapılan yazılı açıklamada Hollanda’ya yeni gelen Türk vatandaşları Uyum Yasası kapsamına alınmaya başlandığını ancak Türklere Uyum zorunluluğu AB-Türkiye Ortaklık Anlaşmalarına aykırı olduğunu açıkladı.

Geçtiğimiz Salı günü için bir basın toplantısı düzenleyen İÖT alınan yeni pandemi kuralları nedeniyle basın toplantısı yerine yazılı açıklamada bulundu.

Hollanda’ya yeni gelen Türk vatandaşları Uyum Yasası kapsamına alınıyor! başlıklı yazılı açıklama aynen şöyle;

Uyum Yasasında yapılan yeni düzenlemeler 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe giriyor. Buna göre, Türkiye’den yeni gelen göçmenler de yeniden Zorunlu Uyum Yasası kapsamına alınıyor.

Hollanda’da çalışmak, aile oluşumu, aile birleşimi ve iltica etmek amacıyla her yıl Türkiye’den 5 bin dolayında kişi buraya geliyor. Zorunlu Uyum Yasasının, Türkiye ile Avrupa Birliği arasında imzalanan Ortaklık Konseyi Anlaşmaları uyarınca Türk vatandaşlarına ek kısıtlama getirilmesi anlamına geldiği gerekçesiyle açılan davalara bakan Hollanda Yüksek Temyiz Mahkemesi, 2011 yılında aldığı kararla, uyum zorunluluğunun Türk vatandaşlarına uygulanamayacağına hükmetmişti. Mahkeme, uyum
zorunluluğunun sonradan getirilen bir kısıtlama olmasını kararına gerekçe göstermişti.

Ancak 2018 yılında Hollanda İkinci Meclisi büyük çoğunluğun kabul ettiği bir öneriyle, Türklerin yeniden Uyum Yasası kapsamına alınmasını istedi. Öneriyi sunan milletvekillerine göre, Avrupa Adalet Divanı’nın, 2013 yılında aldığı ve ulusal çıkarlara katkı sağlıyorsa sınırlama getirilebilir şeklindeki kararı doğrultusunda Türklere uyum zorunluluğu getirilebilir. Yani ülkeye yeni gelenlerin kısa zamanda topluma uyum sağlaması ulusal çıkarlar kapsamında görülüyor. Avrupa Adalet Divanı daha önce, uyum zorunluluğunun genel bir uygulama olamayacağını ve ülkeye yeni gelenlerin özel durumlarının dikkate alınması gerektiğine hükmetmişti. 1 Ocak’ta yürürlüğe girecek olan Yeni Uyum Yasasının özünü de bu nokta, uyum programlarının kişiye özgün olması oluşturuyor.

Hollanda’da Türkler İçin Danışma Kurulu (IOT) olarak, yasa değişikliğinin gündeme geldiği 2019, 2020 ve 2021 yılllarında, Türkleri yeniden zorunlu uyum yasası kapsamına alma girişimlerini, Hollanda Birinci ve İkinci Meclisi ile Danıştay nezdinde, etkili şekilde protesto ettik. Kararı etkileyebilmek amacıyla bazı milletvekileriyle görüşmeler yaptık.
Bu görüşmelerde şu konuları gündeme getirdik;

• İyi Hollandaca öğrenmek çok önemlidir ancak, uyum kurslarına gönüllü katılımı teşvik etmek daha etkili olacaktır.
• Yeni yasada yer alan kurs masrafları, uyum sınavını 3 yıl içinde başarı ile
tamamlayamayanların yurtdışı edilmesi gibi önlemler içermesi, uyum sağlamaktan çok ülkeye gelişi engelleme kaygısını öne çıkarıyor ve bu da Türkiye ile AB ülkeleri arasında imzalanan ortaklık anlaşmalarına aykırıdır.
• Uyum zorunluluğunun AB vatandaşları için geçerli olmayıp Türkler için geçerli olması, Ortaklık Anlaşmasının ayrımcılığı engelleyen maddelerine aykırıdır.
• Hollanda Uyum Yasası, diğer AB ülkeleri ile karşılaştırıldığında çok daha ağır koşullar içeriyor.

Türklerin yeniden Uyum Yasası kapsamına alınmasını önlemek amacıyla yaptığımız yoğun çalışmaların sonucu biraz hayal kırıklığı oldu. İkinci Meclis nezdindeki girişimlerimize partiler ilgi göstermedi ve hatta bu konudaki görüşlerimizi bile dinlemek istemediler. Bu da Türklerin uyum yasası kapsamına alınmasını engellemenin siyasi açıdan mümkün olmadığı anlamına geliyor. Bu durumda geriye tek bir yol kalıyor. O da hukuki yollardan uyum zorunluluğuna karşı çıkmak. Bu da ancak yeni yasadan bizzat olumsuz etkilenecek mağdurların haklarındaki karara itiraz etmeleriyle mümkün olacaktır. İtiraz ilk aşamada reddedilecek ve bunun üzerine mağdurların temyize başvurmaları gerekecek.

IOT olarak, haklarındaki karara itiraz ve temyiz sürecinde vatandaşlara destek olmak isteriz. Bu durumda olan mağdurların TR-AB Ortaklık Hukukunu iyi bilen bir avukata başvurmaları önemlidir.

Diğer taraftan 1 Ocak’ta yürürlüğe girecek Yeni Uyum Yasasının, IOT olarak eskiden bizim de yıllarca talep ettiğimiz bazı iyileştirmeler içerdiğini göz ardı etmemek gerekiyor. Uyum sürecinde belediyelerin daha etkin yönlendirici olması, yeni gelen kişinin iyi bir durum analizi, uyum sürecinin hızlandırılması, kişinin durumuna özel uyum planı hazırlanması, kursların daha iyi denetlenmesi, topluma katılımın teşvik edilmesi gibi önlemler yasada yer alan konular arasında bulunuyor.

10 yıl önce Uyum Yasasını protesto etmemizin önemli bir nedeni de, uyum zorunluluğunun uzun yıllardır Hollanda’da yaşayanları da kapsamasıydı. 1 Ocak 2022’de yürürlüğe girecek yeni yasa sadece ülkeye yeni gelenleri kapsıyor. Diğer taraftan bu konuda başlatılacak hukuki süreçlerin uzun yıllar sürebileceğini ve başarı ile sonuçlanma şansının da 10 yıl öncesine göre daha az olduğunu dikkate almak gerekiyor. Avrupa’da bir çok hakim, Türkiye’nin bazı uluslarası anlaşmalara uymadığı görüşüne sahip bu nedenle günümüzde Türkiye’nin çıkarına bir karar alma şansı da eskiye göre daha az görünüyor.

Hollanda’ya yerleşmek amacıyle gelenlerin bir an önce Hollandaca öğrenmeleri çok önemlidir. Sadece kendileri için değil aynı zamanda, çocuklarının geleceği için de önemlidir. Bu bağlamda Hollanda’ya
yeni gelenler için hızlı ve en daha az masrafla Hollandaca öğrenmek için uyum kursları uygun çözümdür.

Zeki Baran
IOT Başkanı