SON GÜNLERDE SIKÇA KONUŞULAN YURTDIŞI BORÇLANMASI KONUSUNDA EN YETKİLİ AĞIZDAN AÇIKLAMA

SON GÜNLERDE SIKÇA KONUŞULAN YURTDIŞI BORÇLANMASI KONUSUNDA EN YETKİLİ AĞIZDAN AÇIKLAMA

Lahey Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğinden yapılan açıklamada Yurtdışı Hizmet Borçlanması yolu ile Türkiye den Emeklilik hakkı konusunda son nokta konuldu.

Lahey Büyükelçiliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği Sosyal medya üzerinden yaptığı yazılı açıklamasında Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız bakımından güncelliğini yıllardır koruyan bu kanun hakkında dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlara yer verildi.

Yapılan yazılı açıklama aynen şöyle;

‘Vatandaşlarımızın, Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında (3201 sayılı) Kanun kapsamında, 18 yaşlarını doldurdukları tarihten itibaren yurtdışında geçen belirli nitelikteki süreler için geçmişe dönük olarak prim ödemesi yaparak Türkiye’den de emeklilik hakkı (ve ilgili diğer sosyal güvenlik haklarını) kazanmaları mümkündür. Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımız bakımından güncelliğini yıllardır koruyan bu kanun hakkında vatandaşlarımızca dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlara aşağıda yer verilmektedir.

Her şeyden evvel ifade etmek gerekir ki, T.C. Lahey Büyükelçiliği bünyesinde faaliyet gösteren Müşavirliğimiz ile T.C. Rotterdam Başkonsolosluğu ve T.C. Deventer Başkonsolosluğu bünyesinde hizmet veren Ataşeliklerimiz, vatandaşlarımızın Türkiye’den emeklilik işlemleri ile ilgili tüm işlemlerini ücretsiz bir şekilde yerine getirmekte, başvuru yapan ya da yapmayı düşünen vatandaşlarımıza ilgili mevzuat uyarınca en avantajlı şekilde söz konusu haktan yararlanılması amacıyla bilgi vermektedir. Dahası, gerekli belgelerin düzenlenerek ilgili işlemlerin nihayete erdirilmesi bakımından vatandaşlarımızın Hollanda’daki temsilciliklerimize başvurmaları zorunludur. Dolayısıyla, son günlerde yoğunluğu artan ve büyük bir sömürüyle faaliyet yürüten aracı kurum/kuruluşlara vatandaşlarımızca itibar edilmemesini önemle rica eder, başvuru ve bilgi taleplerinin doğrudan resmi temsilciliklerimize iletilmesi hususunu bir kez daha hatırlatırız.

Bununla birlikte, yurtdışında geçen sürelerin borçlanılabilmesi ancak bunların belirli nitelikleri taşımaları ile mümkündür. Buna göre borçlanma işlemi ancak söz konusu sürelerin 18 yaşın doldurulmasından sonra ve Türk vatandaşlığında iken geçirilmesi halinde yapılabilmektedir. Buna ek olarak, erkeklerin borçlanma yapabileceği süreler, fiili hizmet (çalışma) süreleri ile sınırlı iken, kadın başvuru sahiplerinin hem çalıştıkları hem de ev kadınlığında geçirdikleri süreleri borçlanma hakkı bulunmaktadır.
Diğer taraftan, vatandaşlarımızın bilmesi gereken en önemli hususlardan biri, herkes için tek bir emeklilik modeli, yani emeklilik yaşı ve borçlanma miktarı (ödenmesi gereken prim günü sayısı) bulunmamasıdır. Türkiye’den emekliliğe hak kazanma koşulları vatandaşlarımızın cinsiyeti, doğum tarihi, sigortalılık başlangıç tarihi, yurtdışında ve/veya Türkiye’deki toplam çalışma süreleri ve varsa Türkiye’deki çalışmaları bakımından tabi oldukları statüye göre (4a, 4b ve 4c ya da eski adıyla Bağ-Kur, SSK yahut Emekli Sandığı) değişiklik gösterebilmektedir.

Öte yandan, yukarıda yer verilen şartlarla yurtdışında geçen sürelerin Türkiye’de sosyal güvenlik bakımından değerlendirilebilmesi için yazılı başvuru yapılması ve söz konusu sürelerin belgelendirilmesi gerekmektedir. Bu noktada, Müşavirliğimiz ve Ataşeliklerimiz devreye girmekte, yurtdışında geçen sürelerin belgelendirilmesi amacıyla vatandaşlarımızın başvurusu üzerine başvuru sahipleri için Hizmet ve/veya İkamet Belgesi düzenlemektedir. Söz konusu belgelerin, vatandaşlarımızın (belge düzenlenme tarihini takiben bir ay içerisinde) Türkiye’de Sosyal Güvelik Kurumu İl Müdürlükleri aracılığıyla yapacakları yurtdışı hizmet borçlanması başvurusunda ibraz edilmesi gerekmektedir.

Vatandaşlarımızca Müşavirlik ve Ataşeliklerimize Yapılacak Başvurularda Sunulması Gereken Belgeler:
Müşavirlik ve Ataşeliklerimize yapılacak Hizmet ve/veya İkamet Belgesi başvurularında yurtdışında geçen sürelerin yukarıda yer verilen nitelikleri taşıyıp taşımadıklarının tespit edilebilmesi amacıyla vatandaşlarımızca bazı belgelerin ibraz edilmesi gerekmektedir (Hollanda’da 01/07/1989 tarihinden bu yana yürürlükte olan Şahıs Kayıt Kanunu hükümleri gereğince kişisel bilgiler üçüncü şahıslarla paylaşılmamakta ve dolayısıyla yukarıdaki belgelerin Müşavirliğimiz veya Ataşeliklerimiz tarafından vatandaşlarımız adına temini mümkün olmamaktadır). Buna göre yapılacak başvurularda vatandaşlarımız tarafından sunulması beklenen belgeler aşağıdaki gibidir (Lütfen Müşavirlik ve Ataşeliklerimize ibraz edilecek belgelerin tercüme ettirilmesine gerek olmadığını unutmayınız):

• T.C. nüfus cüzdanı fotokopisi,
• Kayıtlı olunan belediyeden alınan ve Hollanda’daki ikamet süresinin başlangıç tarihini gösteren ikamet belgesi (erkek başvuru sahipleri için şart değildir),
• Çalışılan firmalardan alınan ve çalışılan sürelerin tamamını açıkça gösteren imzalı ve kaşeli belgeler; bunların temin edilememesi durumlarında ise firmaların emeklilik sandıklarından (bedrijfspenioenfonds) temin edilen belgeler, senelik vergi dökümleri (jaaropgave), iş bulma kurumlarından (CWI) veya geçici istihdam bürolarından (uitzendbureau) alınan yazılar veya eldeki mevcut maaş kağıtları, sertifikalar, bonservisler, iş sözleşmeleri gibi benzer nitelikli belgeler,
• Kendi nam ve hesabına çalışmış olanlar için ticaret odalarından (kamer van koophandel) alınan belgeler.

Ellerinde geçmiş yıllardaki çalışma sürelerine ilişkin belge bulunmayan vatandaşlarımız, Hollanda İşçi Sigortaları Kurumu’ndan (UWV) temin edecekleri TH 205 sayılı formüleri, herhangi bir onay, tasdik ve tercüme işlemine gerek kalmadan SGK İl Müdürlüklerine yapacakları yurtdışı hizmet borçlanması başvurusunda kullanabilirler. Bununla birlikte, TH 205 sayılı formüler 2016 yılı Mart ayından bu yana doğrudan bireysel başvuru yoluyla UWV’den temin edilememektedir. Dolayısıyla, ellerinde ispatlayıcı belge bulunmadığından UWV tarafından düzenlenecek TH 205 sayılı formülere ihtiyaç duyan vatandaşlarımızın, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü – Yurtdışı Sözleşmeler ve Emeklilik Daire Başkanlığı – Mithatpaşa Caddesi, No: 7 Sıhhiye 06437 Ankara/TÜRKİYE) başvurarak söz konusu belgenin UWV tarafından kendileri için düzenlenmesi talep etmeleri gerekmektedir. TH 205 sayılı formüler talebinde bulunacak vatandaşlarımız, Müşavirlik ve Ataşeliklerimize başvurarak bu işlem için SGK’ya yönelik olarak hazırlanan örnek TH 205 sayılı formüler talep dilekçesini isteyebilirler.

Emeklilik başvuru ve maaş bağlanması sürecinde vatandaşlarımızın dikkat etmeleri gereken bir başka husus ise tam ve doğru beyanda bulunulmasıdır. Zira, 3201 sayılı kanun çerçevesinde yapılan başvurular neticesinde (özellikle yurtdışında ikamet etmeye devam edilmesi halinde) emekli aylığı bağlanması da kanunen bazı şartlara bağlanmıştır. Buna göre, Hollanda’da ikamet etmeye devam eden vatandaşlarımızdan Türkiye’den emeklilik hakkını kazanıp maaş bağlanma aşamasına gelenlerin, hali hazırda Hollanda’da çalışmıyor ve ikamete dayalı herhangi bir sosyal yardım ya da ödenek almıyor olmaları gerekmektedir (%80 ve üzeri işgöremezlik oranındaki maluliyet aylığı ve yaşlılık aylığı-AOW alıyor olmak Türkiye’den maaş bağlanması önünde engel teşkil etmemektedir). Hem başvuru hem de maaş tahsisi aşamalarında vatandaşlarımızın imzaladıkları taahhüt belgeleri bu anlamda önemlidir. İmzalanan belgelerde yer verilen bilgilerin gerçeğe uygun olması ve vatandaşlarımızın hem Türkiye hem de Hollanda kanunları bakımından yükümlülüklerini ve taahhütlerini yerine getirmeleri gerekmektedir.

Son olarak, gerek emeklilik hakkına ilişkin bilgi almak, gerek Hizmet ve İkamet Belgesi düzenletmek, gerekse de genel olarak çalışma hayatı ve sosyal güvenlik konularında bilgi edinmek isteyen vatandaşlarımızın aşağıda irtibat bilgileri sunulan Lahey Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliğimiz, Rotterdam Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliğimiz ve Deventer Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliğimize ulaşabileceklerini hatırlatmak isteriz.

Vatandaşlarımıza saygıyla duyurulur.
İrtibat Bilgileri:
Lahey Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği
Adres:​​Jan Evertstraat 15, 2514 BS Den Haag
Telefon: ​(0) 70 362 0282
e-posta: ​lahey@ailevecalisma.gov.tr

Rotterdam Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Adres:​​Westblaak 2, 3012 KK Rotterdam
Telefon: ​(0) 10 414 4052, (0) 10 201 2061
e-posta: ​rotterdam@ailevecalisma.gov.tr

Deventer Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ataşeliği
Adres:​​Keizerstraat 8, 7411 HG Deventer
Telefon: ​(0) 570 619 554
e-posta: ​deventer@ailevecalisma.gov.tr’