Hollanda Belediyelerinde AI Kullanımı Artıyor: Datalekesi Endişesi Büyüyor

DRT Haber Merkezi

Hollanda’daki belediyelerde yapay zekâ (AI) kullanımı hızla artıyor, ancak bu kullanımın çoğu hâlâ belirgin bir politika ya da eğitim olmadan gerçekleşiyor. Yeni bir araştırmaya göre, belediye çalışanlarının yüzde 55’i AI araçlarını kendi inisiyatifiyle kullanıyor. Bu durum ciddi veri güvenliği riskleri doğuruyor; zira belediyelerin yüzde 90’ı olası veri sızıntılarından endişe duyuyor. Araştırma, Uniserver tarafından Hollanda’daki belediyelerin BT karar vericileri arasında Motivaction araştırma şirketine yaptırıldı.

Yalnızca Yüzde 55’inin AI Politikası Var

Araştırma, belediyelerdeki AI deneyimleri, ihtiyaçları ve engellerini ortaya koyuyor. Sonuçlara göre, AI kullanımı yaygın olsa da, politika oluşturma geride kalıyor. Belediye çalışanlarının yarısından fazlası AI araçlarını kendi inisiyatifiyle, kurumsal yönlendirme ya da eğitim almadan kullanıyor. Belediyelerin yalnızca yüzde 55’i resmi bir AI politikası oluşturmuş durumda ve aynı oranda kurum çalışanlarına eğitim desteği sağlıyor.

“AI kullanımı, politikaların gelişiminden daha hızlı ilerliyor,” diyor Uniserver’ın özel yapay zekâ platformu Fuse AI’dan Ralph Kootker. “Belediyelerde yapay zekâ uygulamaları genellikle alttan yukarıya, yani çalışanların girişimiyle doğuyor. Bu da hem fırsatlar hem de riskler yaratıyor — özellikle de vatandaş verilerinin kontrol dışı sistemlere taşınması durumunda.”

Vatandaş Verilerinin Akıbeti Belirsiz

Belediyelerde AI kullanımına yönelik en büyük endişe veri güvenliği. Katılımcıların yüzde 90’ı veri sızıntısı veya yetersiz veri korumasından kaygı duyarken, yüzde 63’ü AI araçlarının vatandaş verilerini nasıl işlediğine dair yeterli bilgiye sahip olmadığını söylüyor. Ayrıca yüzde 81, mevcut uygulamaların yürürlükteki yasalarla — özellikle de yakında devreye girecek AB Yapay Zekâ Yasası (EU AI Act) — tam uyumlu olup olmadığından emin değil.

Belediyeler AI Kullanımını Güvence Altına Almak İstiyor

Her ne kadar AI kullanımı çoğunlukla bireysel girişimlerle gerçekleşse de, belediyelerdeki BT yöneticilerinin yüzde 60’ı “veri güvenliği ve yasal uyum sağlanmadan AI’ın yaygınlaştırılmaması gerektiğini” belirtiyor. Belediyelerin yüzde 53’ü EU AI Act’in kurumlarına etkilerini aktif biçimde incelerken, yüzde 64’ü 2026 yılına kadar AI politikalarını yeni düzenlemelere uygun hâle getirmeyi planlıyor. Ayrıca altı belediyeden biri, mevcut AI sistemlerini risk ve önyargı açısından denetletmeyi hedefliyor.

“Vatandaşların güvenini kaybetmek, onu kazanmaktan çok daha kolay,” diyen Kootker, şu uyarıda bulunuyor: “Bu nedenle belediyeler, AI kullanımı sırasında vatandaş verilerinin nasıl işlendiğini tam olarak bilmek zorunda. Kontrol, hızdan önce gelmeli. AB AI Act yaklaşıyor ve vatandaşların verilerinin şeffaf, güvenli ve adil biçimde kullanılacağından emin olmaları gerekiyor.”

Uniserver Hakkında

Uniserver, Hollanda’nın önde gelen özel bulut (private cloud) sağlayıcısı olarak 25 yıldır güvenli dijital altyapı çözümleri sunuyor. Tamamen Hollanda sınırları içinde faaliyet gösteren şirket, kritik verilerle çalışan kurumlara ölçeklenebilir ve denetlenebilir altyapılar sağlıyor. Uniserver’ın geliştirdiği Fuse AI platformu, verilerin ülke içinde ve korumalı bir ortamda işlendiği özel yapay zekâ çözümleri sunarak kurumlara tam veri kontrolü imkânı tanıyor.