Veenendaal Belediyesi’nin Müslüman Topluluğu Hakkındaki Araştırması Yasa Dışı Bulundu: Gizlilik İhlali ve Özür Çağrısı
Özcan Özbay
Hollanda’nın Veenendaal Belediyesi, Stichting Taubah camii ve vakfı ile Veenendaal’daki İslam toplumuna yönelik bilgileri dışında yaptırdığı araştırmada ve elde edilen sonuçları başkalarıyla paylaşmasında yasa dışı hareket ettiğine hükmedildi. Mahkeme, belediyenin bu eylemlerle gizliliği ihlal ettiğini belirtti.
RADYODENIZ DINLEMEK ICIN TIKLAYINIZ
2018 yılında, belediye tarafından görevlendirilen NTA araştırma bürosu, Veenendaal’daki Müslüman topluluğunda radikalleşme şüphesiyle gizli bir araştırma yürütmüştü. Mahkeme, bu araştırmanın yürütülmesi için yasal bir dayanak olmadığını karara bağladı. Belediye, 2013-2018 yılları arasında, Hollandalı Müslümanların da IŞİD’e katıldığı dönemde, olası bir Selefî ağına ilişkin endişeler nedeniyle bu araştırmayı yaptırdığını ve bunun NCTV (Terörle Mücadele ve Güvenlik Koordinatörü) tavsiyesi üzerine gerçekleştirildiğini savundu.
Mahkeme, Veenendaal Belediyesi’nin Taubah Vakfı’na verdiği zarardan sorumlu olduğuna karar verdi. Zararın tam miktarı ise henüz belirlenmedi.
Hassas Bilgiler Paylaşıldı
Araştırma raporu, çeşitli bakanlıklar ve AIVD (Hollanda Genel İstihbarat ve Güvenlik Servisi) dahil olmak üzere birçok kurumla paylaşıldı. Mahkeme, belediyenin 30 gün içinde raporu alan tüm kişi ve kurumlara Taubah Vakfı’nı bilgilendirmesine hükmetti. Aksi takdirde, günlük 1000 Euro, maksimum 25.000 Euro’ya kadar para cezası uygulanacak.
NRC gazetesinin de incelediği rapora göre, Müslüman topluluğu üyeleri hakkında hassas bilgiler, isim ve fotoğraflarla yer alıyordu. Araştırmacılar, Müslüman toplulukları hakkında “camiyi yavaş yavaş ele geçiren bir virüs” ve Selefî Müslümanların etkisi gibi ifadeler kullanarak alarm veriyordu. Raporda, Veenendaal ve Ede’deki ibadethanelerde rol oynayan cami yöneticileri ve imamlar da dahil olmak üzere en az elli Müslüman hakkında bilgi bulunuyordu.
Belediye Başkanı Özür Diledi
Veenendaal Belediye Başkanı Kats, mahkemenin kararını “kendimize ait bir hata olarak gördüğümüz sert bir karar” olarak nitelendirdi. Belediyenin bu araştırmayı sipariş etmemesi gerektiğini ve sonuçları için özür dilediğini belirtti. Kats, “Bugün kişisel olarak Stichting Taubah ile iletişime geçerek bu özürleri ilettim. Güveni yeniden tesis etmek ve barış içinde bir toplum için birlikte çalışmak için çok çabalayacağız” dedi.
“Yeter Artık!”
Hollanda’daki cami çatı kuruluşları iş birliği platformu K9, kararın bekledikleri şeyi doğruladığını belirtti: Belediyenin sınırları aştığını. K9, “Devletin kendi kurallarına uymadığını ve vatandaşlarının bir kısmının temel haklarını ihlal ettiğini görmek üzücü. Müslümanlar söz konusu olduğunda belirli bir gerilim var” açıklamasını yaptı.
Türkler için Danışma Kurulu (IOT) Başkanı Zeki Baran ise konuyla ilgili sert açıklamalarda bulundu. Baran, “Ülkenin gerçek gündemi işsizlik ve geçim sıkıntısıyken, seçim zamanları geldiğinde Müslümanları seçim malzemesi yapmaya çalışıyorlar. Artık yeter! Bu karar Hollanda bağımsız mahkemesinin aldığı karar. Veenendaal Belediyesi’nin acilen Müslüman toplumundan özür dilemesi lazım” ifadelerini kullandı.
DENIZ TV IZLEMEK ICIN TIKLAYIN
NTA tarafından benzer araştırmalar yaptırılan en az dokuz başka belediye hakkında da davalar açıldığı biliniyor. Şubat ayında, Delft Belediyesi’nin de bu tür bir araştırmayla temel hakları ihlal ettiği ve hukuka aykırı davrandığına dair güçlü kanıtlar olduğu mahkemece kabul edilmişti.
NL
Gemeente Veenendaal in de Fout bij Onderzoek naar Moslimgemeenschap: Privacy Geschonden en Oproep tot Excuses
De gemeente Veenendaal heeft onrechtmatig gehandeld door zonder medeweten van betrokkenen onderzoek te laten uitvoeren naar de moskee en stichting Taubah en de islamitische gemeenschap in Veenendaal, en door de uitkomsten van het onderzoek zomaar met anderen te delen. Dat heeft de rechtbank geoordeeld in een zaak die was aangespannen door Taubah. De gemeente heeft hiermee de privacy geschonden.
In 2018 liet de gemeente onderzoeksbureau NTA undercover onderzoek doen naar de radicalisering van de moslimgemeenschap in Veenendaal. Volgens de rechtbank was er geen wettelijke basis voor dit onderzoek. De gemeente stelde dat er zorgen waren over een mogelijk salafistisch netwerk, signalen die ook vanuit de moslimgemeenschap kwamen. Dit gebeurde tussen 2013 en 2018, in de tijd dat ook Nederlandse moslims zich aansloten bij IS. Het onderzoek werd volgens de gemeente uitgevoerd op advies van de NCTV, de coördinator terrorismebestrijding en veiligheid.
De rechtbank heeft geoordeeld dat de gemeente aansprakelijk is voor de schade die dit bij Taubah heeft veroorzaakt. Wat die schade precies is, moet nog worden vastgesteld.
Gevoelige Informatie Gedeeld
Het onderzoeksrapport werd gedeeld met een aantal ministeries en de AIVD. De rechter heeft de gemeente opgedragen om Taubah binnen dertig dagen te laten weten wie het rapport allemaal hebben gekregen. Hierop staat een dwangsom van 1000 euro per dag, met een maximum van 25.000 euro.
In het rapport staat gevoelige informatie over leden van de moslimgemeenschap. Mensen staan er met naam en foto in, zo zag NRC, die ook een rapport over Ede inzag. De onderzoekers sloegen alarm over de moslimgemeenschappen, sprekend over “een virus dat langzaam maar zeker de moskee inneemt” en de invloed van salafistische moslims. Minstens vijftig moslims die een rol spelen in gebedshuizen in Veenendaal en Ede, waaronder moskeebestuurders en imams, worden beschreven.
Burgemeester Biedt Excuses Aan
Burgemeester Kats van Veenendaal noemde de uitspraak van de rechter “een streng oordeel dat we onszelf als gemeente aanrekenen”. Hij erkende dat de gemeente de opdracht niet had mogen geven en bood daarvoor excuses aan, ook voor de gevolgen. Kats verklaarde: “Ik heb vandaag persoonlijk contact gezocht met stichting Taubah om die excuses over te brengen. We gaan ons er hard voor inzetten om het vertrouwen te herstellen en samen te werken aan een vreedzame samenleving.”
“Nu is het genoeg!”
Volgens het samenwerkingsverband van moskeekoepels K9 bevestigt de uitspraak wat ze al verwachtten: dat de gemeente over de schreef is gegaan. “Het is triest om te constateren dat de overheid zich niet houdt aan zijn eigen spelregels en de grondrechten van een deel van zijn burgers schendt. Er bestaat een bepaalde spanning in het geval van moslims,” aldus K9.
Zeki Baran, voorzitter van het Inspraakorgaan Turken (IOT), reageerde ook op de uitspraak. Baran stelde: “De echte agenda van het land is werkloosheid en economische problemen, maar als het verkiezingstijd is, proberen ze moslims tot campagnemateriaal te maken. Nu is het genoeg! Dit is een uitspraak van een onafhankelijke Nederlandse rechtbank. De gemeente Veenendaal moet de moslimgemeenschap onmiddellijk excuses aanbieden.”
Zeker negen andere gemeenten lieten een dergelijk onderzoek uitvoeren door NTA en ook daartegen zijn zaken aangespannen. In februari oordeelde de rechter dat het aannemelijk was dat de gemeente Delft met het onderzoek grondrechten had geschonden en onrechtmatig handelde.
