UWV’nin Yıllarca Süren Hesap Hataları Ortaya Çıktı: Binlerce Kişi 25 Bin Euroya Kadar Kayıp Yaşadı

Hollanda’da iş göremezlik ödeneklerini (WIA) değerlendiren kurum UWV’nin yıllardır ciddi hesaplama hataları yaptığı ortaya çıktı. Hollanda Sayıştayı’nın yayımladığı yeni rapor, hataların kapsamını gözler önüne serdi: 33 bin kişi yanlış ödeme aldı, bazı mağdurların kaybı ise 25 bin euroya kadar çıktı. Hataların düzeltilmesi amacıyla yapılacak geri ödemelerin en erken 2026 yılında başlayacağı açıklandı.

Sayıştay raporu: “Yıllarca süren yapısal hatalar”

Algemene Rekenkamer’ın (Sayıştay) raporu, UWV’nin WIA ödeneklerinde uzun yıllardır yapısal hesaplama sorunları yaşadığını belgeliyor. Rapora göre:

UWV, biriken dosyaları hızla kapatmak isterken denetimlerde yetersiz kaldı,

İlgili bakanlık ise sürece zamanında ve doğru şekilde müdahale etmedi,

Hataların pandemi döneminde daha da arttığı tespit edildi.

Raporda, mağdurların ortalama 2.745 euro eksik ödeme aldığı belirtiliyor. Kayıplar küçük meblağlardan başlayıp 25 bin euroya kadar çıkabiliyor.

2020–2024 döneminde büyük çaplı yanlış ödemeler

Sayıştay’ın incelemesine göre UWV, 2020–2024 yılları arasında WIA ödemelerini hesaplarken binlerce kişiyi etkileyen hatalar yaptı:

33.000 kişi fazla veya eksik ödeme aldı,

1.600 kişi hak etmediği halde ödeme aldı,

400 kişi ise hak ettiği halde hiçbir ödeme alamadı.

Kurum, hâlen yüksek risk taşıyan 43 bin dosya üzerinde incelemelerini sürdürüyor. Rapor, bu dönemin “en hatalı yıllar” olarak kayıtlara geçebileceğini bildiriyor.

Pandemi dönemi hata oranlarını artırdı

Hataların özellikle Covid-19 döneminde arttığı belirtildi. Uzaktan çalışmaya geçilmesiyle birlikte UWV’nin Sosyal-Medikal İşler Birimi (SMZ) tarafından yapılan kalite kontrolleri azaldı, denetim mekanizmaları zayıfladı ve birçok dosya gerektiği gibi değerlendirilmedi.

Geri ödemeler 2026’da başlıyor

UWV, eksik ödeme alan tüm WIA mağdurlarına geri ödeme yapılacağını açıkladı. Ancak bu sürecin 2026 yılının ortasında başlatılabileceği ifade edildi.

WIA ödeneği alan herkes bire bir görüşmeye çağrılacak,

Her vatandaş için kişisel ve detaylı hesaplama yapılacak,

Geri ödemenin vergi ve sosyal yardım (toeslagen) üzerinde yaratacağı etkiler tek tek değerlendirilecek.

Kimse UWV’ye geri ödeme yapmak zorunda değil

Hollanda hükümeti önemli bir karar daha açıkladı:
Yanlışlıkla fazla ödeme almış hiç kimse kurumdan para istenmeyecek.

Bu karar:

Fazla ödeme alan 12 bin kişi,

Hak etmediği halde ödeme alan 1.600 kişi

için geçerli olacak.

Mağdurların geri alacağı para yeniden kaybolmayacak

Hükümet, geri ödemelerin vergi veya sosyal yardım kesintileri nedeniyle tekrar mağduriyet yaratmaması için özel bir telafi düzenlemesi hazırlıyor. Bu düzenlemeyle mağdurların geri alacağı paranın, kira yardımı veya sağlık yardımı gibi devlet desteklerinde yeni borçlar doğurmasının önüne geçilecek.

UWV maakte jarenlang rekenfouten: duizenden mensen liepen tot 25.000 euro mis

In Nederland zijn grote fouten aan het licht gekomen bij het UWV in de beoordeling van WIA-uitkeringen. Een nieuw rapport van de Algemene Rekenkamer toont aan dat het UWV jarenlang structurele rekenfouten maakte. 33.000 mensen ontvingen een verkeerd bedrag, terwijl sommige gedupeerden tot wel 25.000 euro aan inkomsten misliepen. De terugbetalingen beginnen op z’n vroegst in 2026.

Rekenkamer: “Structurele fouten gedurende meerdere jaren”

Volgens de Rekenkamer kampte het UWV al lange tijd met hardnekkige fouten in de berekening van WIA-uitkeringen. Uit het rapport blijkt dat:

het UWV bij het wegwerken van achterstanden te weinig controle uitvoerde,

het betrokken ministerie niet snel en adequaat genoeg ingreep,

de fouten vooral tijdens de coronaperiode toenamen.

De gemiddelde schade voor mensen die te weinig ontvingen bedraagt 2.745 euro, maar verliezen kunnen oplopen tot 25.000 euro.

Grote foutmarges tussen 2020 en 2024

De Rekenkamer stelt dat het UWV in de periode 2020–2024 op grote schaal verkeerde betalingen deed:

33.000 personen kregen te veel of te weinig betaald,

1.600 mensen ontvingen een uitkering terwijl ze daar geen recht op hadden,

400 mensen kregen helemaal geen uitkering, terwijl ze daar wél recht op hadden.

Daarnaast onderzoekt het UWV momenteel 43.000 dossiers waarin nog steeds een hoog foutrisico bestaat.

Fouten namen toe tijdens de coronaperiode

Tijdens de coronapandemie werkten veel UWV-medewerkers vanuit huis. Hierdoor namen de kwaliteitscontroles binnen de afdeling Sociaal-Medische Zaken (SMZ) af, en functioneerden belangrijke controlemechanismen niet goed. Dit leidde tot een sterke stijging van het aantal fouten.

Terugbetalingen starten in 2026

Het UWV heeft aangekondigd dat alle gedupeerden compensatie zullen krijgen, maar uiterlijk halverwege 2026.

Iedereen met een WIA-uitkering wordt persoonlijk uitgenodigd voor een gesprek,

Voor iedere persoon wordt een individuele herberekening gemaakt,

De impact op belasting en toeslagen wordt per geval beoordeeld.

Niemand hoeft geld terug te betalen aan het UWV

De Nederlandse regering heeft besloten dat niemand die te veel heeft ontvangen het geld hoeft terug te betalen.

Dit geldt voor:

12.000 mensen die te veel uitkering kregen,

1.600 mensen die ten onrechte een uitkering ontvingen.

Bescherming tegen nieuwe financiële schade

Daarnaast komt er een speciale compensatieregeling om te voorkomen dat gedupeerden hun terugbetaling opnieuw kwijtraken door belastingheffing of lagere toeslagen. Hiermee moeten onder andere huurtoeslag- en zorgtoeslagproblemen worden opgevangen.