Suriye’den Hollanda’ya: “Diktatörlükten Sonra Yaşam” Belgeseliyle Özgürlüğü Sorguluyor
Foto – Thaeer Muhreez
Suriye’den on yıl önce kaçan yönetmen Thaeer Muhreez, yeni belgeseli “Leven na de dictatuur” (Diktatörlükten Sonra Yaşam) ile özgürlüğün gerçek anlamını sorguluyor. İki bölümlük yapım, hem onun hem de yakın arkadaşı Jamil Makhoul’un bir diktatörlüğün bıraktığı zihinsel izlerle nasıl başa çıktığını anlatıyor. Muhreez ayrıca, Hollanda’da giderek artan “güçlü lider” arzusuna dikkat çekerek topluma uyarıda bulunuyor.
Belgesel, 14 ve 21 Aralık Pazar günleri saat 16.25’te NTR kanalında, NPO 2’de izlenebilecek.
Hayatta Kalma Mücadelesinden Özgürlüğe
Muhreez, 2015 yılında meslektaşı Jamil Makhoul ile birlikte Suriye’den kaçarak Avrupa’ya sığındı. İkilinin yolculukları ve yaşadıkları süreç, kameraları tarafından kayda alındı. On yıl sonra, Muhreez hem fiziksel hem de ruhsal yolculuğunu gözden geçiriyor:
“Ben, yüksek sesle düşünmenin günah sayıldığı bir ülkede büyüdüm. Ancak Hollanda’ya geldiğimde özgürlüğün ne olduğunu ve onu hissetmenin ne kadar zor olduğunu anladım.”
Belgeselde, bir diktatörlük altında büyüyen insanların içselleştirdiği korku ve oto-sansür açıkça görülüyor. Muhreez, artık kendi kararlarını gizli servis korkusu olmadan alabildiğini söylüyor:
“Bir psikolog yardımıyla, diktatörün hâlâ içimde yaşadığını fark ettim. Bunu anladığım an, sanki bir uykudan uyanmış gibiydim.”
Hollanda’ya Uyarı: “Güçlü Lider Arzusu Tehlikelidir”
Hollanda’daki demokratik hayata alışan yönetmen, son dönemde ülkedeki siyasi eğilimleri endişeyle izliyor:
“Bazı insanlar düzen getirecek güçlü bir lider istiyor. Ancak bunun bedeli, özgürlüğünüzden adım adım vazgeçmektir.”
Belgeselin yapımcısı Margriet Jansen ise Muhreez’in hikâyesinden çok şey öğrendiğini belirtiyor:
“Ben özgürlüğün herkes tarafından hemen benimseneceğini sanıyordum. Ama Thaeer bana, özgürlüğün bazen korkutucu olabileceğini gösterdi. Yıllarca başkalarının senin yerine karar verdiği bir düzenden sonra, kendi seçimlerini yapmak kolay değil.”
Belgesel Hakkında
“Diktatörlükten Sonra Yaşam”, Thaeer Muhreez’in hem kendisiyle hem de izleyiciyle yaptığı dürüst bir yüzleşmeyi ekrana taşıyor. Film, geçmişin gölgesinden kurtulmanın mümkün olup olmadığını sorgularken, dostluk, kimlik ve özgürlük temalarını derinlemesine ele alıyor.
Yayın Tarihi: 14 ve 21 Aralık, saat 16.25
Kanal: NTR – NPO 2
NL
Leven na de dictatuur: Syrische regisseur waarschuwt Nederland voor het verlangen naar een sterke leider
📸 Thaeer Muhreez
Tien jaar na zijn vlucht uit Syrië onderzoekt regisseur Thaeer Muhreez in de tweedelige documentaire “Leven na de dictatuur” wat vrijheid werkelijk betekent. De film laat zien hoe hij en zijn vriend Jamil Makhoul omgaan met de mentale erfenis van een dictatuur, en hoe Muhreez met zorg kijkt naar het groeiende verlangen in Nederland naar autoritair leiderschap.
De documentaire is te zien op zondag 14 en 21 december om 16.25 uur bij de NTR op NPO 2.
Van overlevingsstand naar vrijheid
In 2015 vluchtte Muhreez samen met zijn vriend en collega-filmmaker Jamil Makhoul uit Syrië. Hun reis en gedachten legden ze vast met de camera. Tien jaar later kijkt Muhreez terug op de fysieke én mentale reis die volgde:
“Ik ben opgegroeid met het idee dat hardop denken een zonde is. Pas in Nederland begreep ik wat vrijheid betekent – en hoe moeilijk het is om die vrijheid echt te voelen.”
De film toont hoe diep angst en zelfcensuur geworteld zijn bij mensen die onder een dictatuur opgroeiden. Muhreez vertelt hoe hij nu beslissingen kan nemen zonder angst voor een geheime dienst:
“Met hulp van een psycholoog ontdekte ik dat de dictator nog steeds in mij zat. Toen ik dat besefte, voelde het alsof ik ontwaakte uit een droom.”
Waarschuwing aan Nederland
Nu Muhreez gewend is aan de Nederlandse democratie, kijkt hij met zorg naar de politieke ontwikkelingen hier:
“Ik zie mensen verlangen naar een sterke leider die ‘orde op zaken stelt’. Maar ze begrijpen niet wat dat betekent: je levert stukje bij beetje je vrijheid in.”
Producent Margriet Jansen vertelt dat Muhreez haar ogen opende voor een andere kant van vrijheid:
“Ik dacht altijd dat vrijheid vanzelfsprekend omarmd zou worden door nieuwkomers. Maar Thaeer liet me zien dat vrijheid ook beangstigend kan zijn. Als je jarenlang leeft in een systeem waarin anderen bepalen wat goed is, is het moeilijk om ineens zelf keuzes te maken.”
Over de documentaire
In “Leven na de dictatuur” confronteert Thaeer Muhreez zichzelf én de kijker met een indringende vraag: kun je echt ontsnappen aan de dictatuur in je hoofd? De film volgt zijn persoonlijke zoektocht en zijn vriendschap met Jamil, die eveneens worstelt om zijn plek in Nederland te vinden. Hun gesprekken raken aan thema’s van verlies, identiteit en vrijheid.
📺 Uitzending: zondag 14 en 21 december, 16.25 uur
📍 Zender: NTR – NPO 2
About The Author
