ROTTERDAM/DEN HAAG, 16 december 2025 ? Elk jaar ontvangen twee op de drie Nederlanders een nep-sms?je, misleidend appje of valse e-mail. Zogenaamd van een vriend of bekende, een instantie of een bedrijf waar ze klant zijn. Criminelen proberen zo gegevens, wachtwoorden, inlogcodes of ge...
“Phishboer” Kees Tol, Rotterdam pazarında online dolandırıcının rolüne büründü
ANP
Hollanda’da her yıl her üç kişiden ikisi sahte SMS, yanıltıcı WhatsApp mesajı veya dolandırıcılık amaçlı e-postalar alıyor. Mesajlar çoğu zaman bir arkadaş, aile üyesi, resmi kurum ya da müşteri olunan bir şirket adına gönderiliyor. Amaç; kişisel bilgiler, şifreler, doğrulama kodları ya da para çalmak. Hollanda İstatistik Kurumu CBS’ye göre geçen yıl 170 bin kişi bu yöntemle dolandırıldı.
Bu nedenle Adalet ve Güvenlik Bakanlığı, vatandaşların phishing (oltalama) yöntemlerini yakından tanıyabilmesi için www.phishkraam.nl
adlı yeni bir platformu hayata geçirdi.
Rotterdam pazarında “gerçek” bir Phishkraam
Phishkraam, bugün Rotterdam’daki Binnenrotte pazarında gerçek bir balık tezgâhı ile ziyaretçilerin karşısına çıktı. Etkinlik, “Laat je niet interneppen” (İnternette kandırılma) adlı bilinçlendirme kampanyasının bir parçası olarak düzenlendi.
Pazar ziyaretçileri, bir “phish menüsü”nden sahte mesajlar seçerek bu mesajları anında tanıdıklarına gönderebiliyor. Mesajı alan kişi linke tıklarsa, veiliginternetten.nl sitesine yönlendiriliyor ve “Birisi sizi kandırdı” uyarısıyla karşılaşıyor. Ardından, bu tür dolandırıcılıklardan nasıl kaçınılabileceğine dair pratik ipuçları sunuluyor. Böylece hem gönderen hem de alan kişi phishing’in nasıl işlediğini bizzat deneyimlemiş oluyor.
Kees Tol online dolandırıcı rolünde
Televizyon sunucusu Kees Tol, Phishkraam’ın açılışını yaparak bir online dolandırıcının rolüne girdi. Volendamlı bir “phishboer” (oltacı balıkçı) olarak sahte mesajlar gönderip tepkileri ölçtü.
Tol, “Ben de defalarca ‘Merhaba baba, telefonum bozuldu’ diye başlayan ve ödeme linki içeren mesajlar aldım. Benim için bunun sahte olduğu hemen belli oluyor çünkü çocuğum yok. Ama ebeveynlerin böyle acil mesajlara inanmasını çok iyi anlıyorum,” dedi.
“Bu nedenle bu kampanyada yer almak istedim. İnsanlar garip bir mesaj aldığında daha hızlı şüphelenmeyi öğrensin.”
Phishkraam artık online
Phishkraam, bugünden itibaren internet üzerinden de erişilebilir. www.phishkraam.nl
adresinde kullanıcılar, para gönderme, şifre paylaşma, banka bilgileri, BSN numarası veya diğer kişisel bilgileri talep eden 16 farklı sahte mesaj arasından seçim yapabiliyor.
Mesaja kanan ve linke tıklayan kişilere, “Üç saniye dur ve düşün… Şüphedeysen tıklama” gibi net ve uygulanabilir öneriler sunuluyor.
“Psikolojik hileleri görünür kılıyor”
Adalet ve Güvenlik Bakanı Foort van Oosten, kampanyayla ilgili şunları söyledi:
“Phishkraam, bir yandan yanıltıcı bir mesaj göndermenin ne kadar kolay olduğunu, diğer yandan da buna kanmanın ne kadar cazip olabildiğini gösteriyor. Bu güvenli sosyal deney, suçluların kullandığı psikolojik hileleri görünür kılıyor. İnsanlar bir anlığına onların yerine geçerek bu yöntemleri daha hızlı tanımayı öğreniyor. Amacımız, daha az insanın dolandırılması.”
“İnternette kandırılma” kampanyası
Araştırma şirketi Verian’ın yakın tarihli bir çalışmasına göre Hollandalıların yarısından fazlası bu tür dolandırıcılıkları kolayca fark edebildiğini düşünüyor. Ancak gerçekte her 10 kişiden 9’u online dolandırıcılığı her zaman tanıyamıyor.
Phishkraam, Adalet ve Güvenlik Bakanlığı ile İçişleri ve Krallık İlişkileri Bakanlığı tarafından yürütülen “Laat je niet interneppen” kampanyasının bir parçası. Kampanya, vatandaşların online dolandırıcılığı tanımasını ve önlemesini amaçlıyor.
Özellikle bayram döneminde risk artıyor
Phishkraam’da insanlar dolandırıcıların sıkça kullandığı yöntemleri uygulamalı olarak öğreniyor. Bunlar arasında;
Zaman baskısı oluşturmak
Acil durum hissi yaratmak
Mesajları kişiselleştirmek
Başkası gibi davranmak
Büyük fırsatlar sunmak
Duygulara hitap etmek
Aşırı samimi bir dil kullanmak
özellikle öne çıkıyor. Uzmanlara göre, yıl sonu ve bayram dönemlerinde yoğunluk ve dikkatsizlik nedeniyle insanlar bu tür mesajlara karşı daha savunmasız hale geliyor.
NL
‘Phishboer’ Kees Tol kruipt in de huid van online crimineel op Rotterdamse markt
Twee op de drie Nederlanders ontvangen jaarlijks een nep-sms, misleidend appje of valse e-mail. Deze berichten lijken vaak afkomstig van een vriend, familielid, een overheidsinstantie of een bedrijf waar men klant is. Het doel: het stelen van persoonlijke gegevens, wachtwoorden, inlogcodes of geld. Volgens cijfers van het CBS werden vorig jaar 170.000 mensen slachtoffer van phishing.
Om Nederlanders weerbaarder te maken tegen deze vorm van online criminaliteit, lanceert het ministerie van Justitie en Veiligheid het initiatief Phishkraam, te vinden via www.phishkraam.nl
.
Phishkraam op de Binnenrotte
De Phishkraam stond vandaag met een echte viskraam op de Binnenrotte markt in Rotterdam. De actie maakt deel uit van de preventiecampagne ‘Laat je niet interneppen’. Bezoekers konden kiezen uit een zogenoemd ‘phishmenu’ met nepberichten, die zij direct naar bekenden konden sturen.
Wanneer de ontvanger op de link in het bericht klikt, wordt hij of zij doorgestuurd naar veiliginternetten.nl met de boodschap: “Je bent door iemand beetgenomen”. Daar krijgen bezoekers uitleg en praktische tips om phishing in de toekomst te herkennen en te voorkomen. Zo ervaren zowel de verzender als de ontvanger hoe phishing werkt.
Kees Tol als ‘phishboer’
Televisiepresentator Kees Tol opende de Phishkraam en kroop voor even in de rol van online crimineel. Als Volendamse ‘phishboer’ stuurde hij nepberichten naar een bekende om te zien hoe daarop werd gereageerd.
“Ik heb zelf meerdere keren zo’n ‘Hoi pap, telefoon kapot’-bericht gekregen, compleet met betaallink,” vertelt Tol. “Bij mij is het meteen duidelijk dat het nep is, want ik heb geen kinderen. Maar ik kan me goed voorstellen dat ouders wél toehappen bij zo’n dringend bericht. Juist daarom werk ik graag mee aan deze actie.”
Vanaf vandaag ook online
Vanaf vandaag is de Phishkraam ook digitaal beschikbaar. Op www.phishkraam.nl
kunnen bezoekers kiezen uit zestien verschillende nepberichten waarin gevraagd wordt om snel geld over te maken, wachtwoorden te delen of gevoelige gegevens zoals bankinformatie of een BSN-nummer door te geven.
Wie in de val trapt en op de link klikt, krijgt duidelijke uitleg en handelingsperspectief, zoals: “Geef jezelf drie tellen… en bij twijfel: klik weg.”
Psychologische trucs zichtbaar maken
Minister van Justitie en Veiligheid Foort van Oosten benadrukt het belang van de campagne:
“Met de Phishkraam ervaren mensen hoe eenvoudig het is om een misleidend bericht te sturen, maar ook hoe verleidelijk het is om erop te reageren. Dit veilige sociale experiment maakt duidelijk welke psychologische trucs criminelen gebruiken. Door zelf in hun schoenen te staan, herkennen mensen phishing sneller en lopen ze minder kans om slachtoffer te worden.”
Vooral rond de feestdagen extra risico
Uit recent onderzoek van Verian blijkt dat ruim de helft van de Nederlanders denkt phishing goed te kunnen herkennen, terwijl negen op de tien mensen online oplichting in de praktijk niet altijd herkennen.
De Phishkraam-actie is onderdeel van de campagne ‘Laat je niet interneppen’, opgezet door het ministerie van Justitie en Veiligheid en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De campagne richt zich op het vergroten van de digitale weerbaarheid van burgers, vooral in drukke periodes zoals de feestdagen.
Online criminelen maken daarbij vaak gebruik van tijdsdruk, emotie, nep-noodsituaties, persoonlijke benadering en valse buitenkansjes. Juist wanneer mensen afgeleid zijn, slaan zij het vaakst toe.
About The Author
