Komisyon, Hollanda hava sahasının yeniden düzenlenmesinin gerekli olduğunu doğruladı
DRT Haber Merkezi
Hollanda’da hava sahasının yeniden düzenlenmesini değerlendiren Luchtruimherziening Uygulama Danışma Komisyonu, mevcut hava sahası yapısının değiştirilmesinin “faydalı ve gerekli” olduğu sonucuna vardı. Ancak komisyon, yeni düzenlemenin çevre ve yaşam alanlarına etkilerinin henüz yeterince incelenmediğini ve bunun mutlaka tamamlanması gerektiğini vurguladı.
Üç ana hedef değerlendirildi
Komisyon, hava sahasının yeniden düzenlenmesine ilişkin üç temel hedefi inceledi:
Kuzey Hollanda’da F-35 savaş uçakları için geniş bir eğitim alanı oluşturmak
Daha kısa ve verimli uçuş rotalarıyla emisyonları azaltmak
“Hoger Naderen” adlı sürekli alçalma programını uygulamaya hazır hale getirmek
Askerî eğitim alanı: Gerekli ve acil
Komisyon, F-35’lerin özellikleri nedeniyle daha büyük bir eğitim alanına ihtiyaç duyulduğunu ve bu alanın gerçekten gerekli olduğunu belirtti.
F-35’in F-16’dan daha yüksekte uçtuğu, daha uzaktan gözetleme yapabildiği ve silah sistemlerini çok daha geniş menzillerde kullanabildiği vurgulandı.
Ayrıca Rusya’nın Ukrayna’yı işgali dahil jeopolitik gelişmelerin, bu yeni askeri eğitim alanının aciliyetini artırdığı ifade edildi. Komisyon, bu nedenle hava sahasının yeniden düzenlenmesinin daha hızlı hayata geçirilmesinin değerlendirilmesini önerdi.
Çevresel hedeflerde eksikler var
Komisyon, daha kısa rotalarla emisyonların azaltılması hedefinin şu an için karşılanmadığını açıkladı.
Yeni hava sahası düzeninin genel olarak “ses nötr” olduğu belirtilse de, gürültü ve emisyonların farklı bölgelere kaydığı ifade edildi.
Bu etkilerin henüz detaylı şekilde ortaya konulmadığına dikkati çeken komisyon, karar verilmeden önce çevresel analizlerin tamamlanması gerektiğini tavsiye etti.
Hoger Naderen programı için yeni düzen gerekli
“Hoger Naderen” sistemi, uçakların daha az motor gücüyle, kesintisiz ve sabit rotalar üzerinden iniş yapmasını öngörüyor. Bu yöntem hem ses hem de emisyon azaltımı hedefliyor.
Komisyon, bu programın uygulanabilmesi için yeni hava sahası düzeninin şart olduğunu belirtti. Ancak karar sürecinden önce:
Sabit rotalar altındaki bölgelerde oluşacak etkilerin tam olarak analiz edilmesi
Uçuş yoğunluğunun yaratacağı sonuçların dikkate alınması
Ses azaltımı konusunda gerçekçi beklentiler iletilmesi
gerektiğini vurguladı.
Sürekli bir program önerisi
Hava sahasının yeniden düzenlenmesi uzun ve karmaşık bir süreç olduğu için komisyon, Luchtruimherziening’in kalıcı bir program hâline getirilmesini önerdi.
Ayrıca şeffaflık ve paydaşlarla açık iletişimin hayati önem taşıdığı belirtildi.
Rapor Bakanlığa sunuldu
Komisyon, hazırladığı bağımsız raporu bugün:
Altyapı ve Su Yönetimi Bakanı Robert Tieman
Savunma Bakan Yardımcısı Gijs Tuinman
a sundu.
Rapor, beş aylık bir süreçte uzmanlarla yapılan görüşmeler, doküman incelemeleri ve uzman oturumlarının ardından oluşturuldu. Çalışma sürecinde çeşitli paydaşlardan oluşan bir Danışma Grubu da katkı sağladı.
Komisyon üyeleri
Komisyonun başkanlığını Dr. Jan Jacob van Dijk yürütüyor. Diğer bağımsız uzman üyeler:
Dr. Vincent Meijer – Çevresel etkiler
Ir. Joris Melkert – Havacılık
Prof. Dr. Frans Osinga – Savunma
Prof. Dr. Ir. Mirjam Snellen – Yaşam çevresi
NL
Commissie: Nieuwe indeling Nederlands luchtruim is noodzakelijk, maar effecten op leefomgeving nog onvoldoende in beeld
De Adviescommissie uitvoering Programma Luchtruimherziening bevestigt dat een nieuwe indeling van het Nederlandse luchtruim zowel nuttig als noodzakelijk is. Tegelijk waarschuwt de commissie dat de gevolgen voor de leefomgeving nog onvoldoende zijn onderzocht en beter in kaart moeten worden gebracht voordat definitieve besluiten worden genomen.
De commissie toetste drie doelstellingen van de Luchtruimherziening:
Het creëren van een groter oefengebied voor de F-35 in Noord-Nederland
Het realiseren van kortere, efficiëntere vliegroutes om emissies te verminderen
Het voorbereiden van het programma Hoger Naderen
Groter militair oefengebied hard nodig
Volgens de commissie is het nieuwe militaire oefengebied essentieel. De F-35 werkt anders dan de F-16, vliegt hoger en kan wapensystemen op grotere afstand inzetten. Dat vraagt om een ruimer oefengebied om de inzetbaarheid van de krijgsmacht te verbeteren.
De geopolitieke context – met name de Russische inval in Oekraïne – vergroot volgens de commissie de urgentie. Daarom beveelt zij aan te onderzoeken of de herziening sneller kan worden ingevoerd.
Emissiedoelen niet gehaald, geluidseffecten nog onduidelijk
De commissie concludeert dat de voorgestelde efficiëntere routes niet leiden tot een daadwerkelijke afname van emissies. Ook noemt zij de nieuwe luchtruimindeling “geluidsneutraal”, maar met duidelijke verschuivingen van geluid en uitstoot tussen gebieden.
Deze effecten zijn nog onvoldoende onderzocht, en de commissie adviseert dit alsnog te doen voordat er besluiten worden genomen.
Hoger Naderen mogelijk, maar impact moet duidelijk zijn
Het programma Hoger Naderen – waarbij vliegtuigen continu en met minder motorvermogen dalen – kan alleen worden ingevoerd met de nieuwe luchtruimindeling.
De commissie waarschuwt dat de impact voor omwonenden onder de vaste routes goed moet worden onderzocht, inclusief de concentratie van vliegverkeer. Ook moeten volgens de commissie realistische verwachtingen worden gecommuniceerd over mogelijke geluidswinst.
Maak van luchtruimherziening een permanent programma
De commissie benadrukt dat de herinrichting van het luchtruim complex en langdurig is. Ze adviseert daarom om de Luchtruimherziening een permanent programma te maken, met blijvende aandacht voor leefomgeving, transparantie en participatie van belanghebbenden.
Het rapport is vandaag overhandigd aan minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat) en staatssecretaris Gijs Tuinman (Defensie). Het advies is tot stand gekomen na vijf maanden onderzoek, gesprekken met experts, en input van een brede klankbordgroep.

