Amsterdam’daki sergilenen eserlerin sahibi belirlenemedi

İskit altınları: Amsterdam’daki sergilenen eserlerin sahibi belirlenemedi, mahkeme Ukrayna ve Rusya’dan bilgi istedi

Yusuf Özkan / Lahey, Hollanda

Amsterdam’daki Allard Pierson Müzesi’nde 2014 açılan “Kırım – Altın ve Karadeniz’in Sırları” adlı sergi için Kırım yönetimi tarafından Hollanda’ya ödünç verilen İskit altınlarının sahibi hala belirsiz.

Amsterdam Mahkemesi’nin Ukrayna’ya iadesine karar verdiği 600 parça tarihi eserle ilgili itirazı değerlendiren Yüksek Mahkeme, bunların gerçek sahibinin kesin olarak belirlenmediğini açıkladı.

Mahkeme, sağlıklı bir karar alabilmek için tarihi eserler üzerinde hak talep eden Ukrayna ve Rusya’dan daha fazla bilgi istedi.

Hollanda mahkemesinin 6 ile 9 ay içinde kesin kararını açıklaması bekleniyor.

Rusya, Kırım’ı 2014’te ilhak etti
Amsterdam’daki Allard Pierson Müzesi, 2014 yılında açılan “Kırım – Altın ve Karadeniz’in Sırları’ sergisi için Kırım’daki dört müzeden 600 adet tarihi eseri ödünç aldı.

Altın takılar, süs eşyası ve maskelerden oluşan sergi devam ederken, Kırım, Rusya tarafından ilhak edildi. 18 Mart 2014’te yapılan referandum sonrası Kırım, Rusya Federasyonu’na bağlandı.

Bu gelişme, Amsterdam’da bulunan ve Kırım’daki müzelere ait İskit altını ve tarihi eserlerin sahibi konusunda tartışma yarattı.

Tarihi eserlerin Kırım’ın Ukrayna’ya bağlı olduğu dönemde Hollanda’ya gönderildiğini belirten Kiev yönetimi, altınların kendilerine verilmesini istedi.

Kırım’daki 4 müze ise tarihi eserlerin kendilerine gönderilmesini talep etti. Bunu üzerine Allard Pierson Müzesi, konuyu mahkemeye taşıdı.

Mahkeme ne karar vermişti?
Amsterdam Mahkemesi, “UNESCO Antlaşması uyarınca, sanat hazinelerinin borç verdikleri egemen devlete geri dönmesi” gerektiğine hükmederek, altınların Ukrayna’ya verilmesini kararlaştırdı.

Kırım’ın egemen bir devlet olmaması nedeniyle, eserlerin buradaki müzelere verilmesinin mümkün olmadığı belirtildi.

Eserleri ödünç veren Kırım’daki müzeler bu karar itiraz etti.

Kırım’dan gelen 600 parça tarihi eserin sigorta bedeli 1,5 milyon euro. Hollanda medyasına göre, maddi olarak çok büyük bir değere sahip değil.

Ancak siyasi açıdan oldukça önemli. Hollanda yargısının vereceği karar, Rusya ile Ukrayna arasındaki siyasi gerginlik ve uluslararası hukuk açısından kritik bir öneme sahip.

Karar, uluslararası kamuoyunda tartışılan “Kırım’ın gerçek sahibinin kim olduğu” sorusuna da yanıt niteliğinde olacak.

Bu nedenle daha önce Hollanda hükümeti, iki ülke arasında arabuluculuk yapmayı reddetmişti.