Hollanda’da Hızı Artırılmış E-Bike Tehlikesi: Gençler ve Aileler Büyük Risk Altında
Özcan Özbay
Lahey, 19 Haziran 2025 – Hollanda Altyapı ve Su Yönetimi Bakanlığı (IenW) tarafından başlatılan “‘t Kan hard gaan” (Hızlı Gidebilir) kampanyası kapsamında yapılan araştırmalar, hız aşırtılmış (opgevoerde) elektrikli bisiklet (e-bike) kullanan gençlerin ve ailelerinin büyük ölçüde risklerin farkında olmadığını ortaya koydu.
Hollanda’da Hızı Artırılmış E-Bike Tehlikesi: Gençler ve Aileler Büyük Risk Altında
Araştırma şirketi Ipsos I&O’nun 12-24 yaş arası 500 genç ve 400 ebeveynle yaptığı ankete göre, her 10 gençten 1’i kullandığı e-bike’ın hız limitlerinin üzerinde çalıştığını belirtiyor. Bu da bisikletin yasal hız sınırı olan 25 km/s yerine 35 km/s veya daha yüksek hızlara ulaşabildiği anlamına geliyor. Bu tür bisikletlerde kask takma zorunluluğu, yaş sınırı ve ehliyet gerekliliği bulunuyor.
Aileler Farkında Değil, Tazminat Rakamları Yüksek
Gençlerin yaklaşık %40’ı, hız aşırtılmış e-bike kullandıklarında kaza durumunda sigorta kapsamı dışında olduklarını bilmiyor. Ebeveynlerin çoğu da bu durumda kendi çocuklarının değil, kazaya neden olan kişinin sorumlu olduğunu sanıyor. Oysa araştırma, 14 yaşından küçük çocukların neden olduğu kazalarda ya da ebeveynlerin bu durumu bildiği halde önlem almadığı durumlarda ailelerin on binlerce euro tazminat ödemek zorunda kalabileceğini ortaya koyuyor.
Gençlerin büyük çoğunluğu (yaklaşık %75), hız aşırtma risklerini öğrendikten sonra e-bike’larını bu şekilde kullanmak istemediklerini belirtiyor. Hız aşırtılmış bisiklet kullananların %58’i ise, öğrendikleri bu risklerden sonra bisikletlerini orijinal hız limitlerine geri döndürmeyi düşündüklerini ifade ediyor.
Ceza, Sigortasızlık ve Hapis Cezasına Kadar Uzanan Riskler
Kampanya kapsamında hazırlanan E-bike Gerçeklik Kontrol Listesi (E-bike Reality Checklist), ebeveyn ve gençlere hız aşırtılmış e-bike’ları nasıl tanıyabileceklerini ve karşılaşabilecekleri hukuki ve mali riskleri gösteriyor. Yasa dışı kullanılan bu araçlarla yakalanan gençler 320 euro para cezası, sabıka kaydı ve araçlarına el konulması gibi sonuçlarla karşılaşabiliyor.
Gerçek Hayattan Çarpıcı Örnekler
Ankete katılan gençlerden Eva, hız aşırtılmış fatbike’ıyla yeşil ışıkta karşıdan karşıya geçerken otomobilin çarpması sonucu kolunu kırdı ve beyin sarsıntısı geçirdi. Bir ay boyunca çalışamayan Eva, sigortasının yalnızca hastane masraflarını karşıladığını, kaybettiği iş gelirinin ise ödenmediğini söyledi. Gerekçe: bisikletin 5 km/s fazla hız yapmasıydı.
Bir başka katılımcı Mirjam ise, 38 km/s hıza ulaşabilen fatbike’ı ile geçirdiği kazada, dizinden ve omzundan yaralandı. Sigortası, bisikleti “yasal e-bike” sınıfına girmediği için hiçbir zararı karşılamadı. Tüm masrafları – bisiklet tamiri, fizik tedavi ve kırılan telefonu – kendi cebinden ödemek zorunda kaldı: yaklaşık 1.000 euro.
DENIZ TV IZLEMEK ICIN TIKLAYIN
Hedef: Gençler ve Ebeveynler
Fatbike’lar ve hız aşırtılmış e-bike’larla ilgili tehlikeler uzun süredir kamuoyunun gündeminde. Hollanda Parlamentosu’nda bu araçlar için kask ve yaş zorunluluğu getirilmesi tartışılıyor. Ancak bakanlık, mevcut yasal düzenlemelerin dışında önceliği bilinçlendirmeye veriyor.
‘t Kan hard gaan kampanyası, radyo spotları, sosyal medya ve posterler aracılığıyla gençleri ve ebeveynleri bilinçlendirerek bu tehlikeleri önlemeyi amaçlıyor.
