DENK’ten Meclis’e Tepki: “Sincan Değil, Doğu Türkistan Diyeceksiniz!”
Özcan Özbay
Lahey – Hollanda Temsilciler Meclisi’nde bugün Çin’in Uygur Türklerine yönelik insan hakları ihlalleri gündeme geldi. Meclis oturumunda, DENK Partisi tarafından sunulan üç önerge oylandı. Uygurların zorla çalıştırılmasına karşı önlem alınmasını ve Çinli yetkililere yaptırım uygulanmasını öngören iki önerge Meclis çoğunluğu tarafından kabul edilirken, en sembolik nitelik taşıyan üçüncü önerge ise reddedildi: Çin’in “Sincan” olarak adlandırdığı bölge için “Doğu Türkistan” isminin resmî belgelerde tanınması önerisi.
“Mazlumun adını anmaya gelince sessizlik…”
DENK Partisi lideri Stephan van Baarle, önergenin reddedilmesinin ardından Meclis kürsüsünde yaptığı açıklamada karara sert tepki gösterdi. Van Baarle, “Bu tutum tarihi bir hatadır,” diyerek sözlerine başladı ve şöyle devam etti:
RADYO DENiZ CANLI DiNLE
“Doğu Türkistan demek, Uygur Türklerinin onurunu savunmaktır. Komünist Çin’in işgalci zulmüne karşı durmaktır. Bu sadece bir isim değil, esaret altında inleyen bir halkın varoluş mücadelesidir.”
Van Baarle, Hollanda’nın insan haklarını savunma iddiası ile çelişen bu kararla, mazlumun adını anmaktan dahi çekindiğini vurguladı.
Sembolikten Öte: Bir Halkın Kimliği
DENK’in sunduğu ve Meclis çoğunluğu tarafından reddedilen önerge, Çin yönetiminin dayattığı “Sincan” adı yerine, bölgenin tarihi ve kültürel bağlamına uygun olarak “Doğu Türkistan” isminin resmî belgelerde kullanılmasını talep ediyordu. Parti yetkililerine göre, bu önerge sadece sembolik bir talep değil, aynı zamanda kültürel bir hak ve tarihi bir adalet çağrısıydı.
“Bir halkı susturmak, adını unutturarak başlar,” diyen Van Baarle, “Doğu Türkistan ismini haykırarak direnmeye devam edeceğiz. Çünkü bu isim, bir halkın onuru ve kimliğidir,” ifadelerini kullandı.
İki Önerge Kabul Edildi, Ama…
Aynı oturumda Meclis, DENK Partisi’nin sunduğu iki diğer önergeye destek verdi. Bu önergelere göre:
Çin’de Uygurların zorla çalıştırılmasıyla üretilen ürünlerin Avrupa pazarından çıkarılması için adımlar atılacak.
Çinli yetkililere, insan hakları ihlalleri nedeniyle yaptırım uygulanması yönünde Hollanda hükümeti girişimde bulunacak.
Bu gelişmeler olumlu karşılansa da, Van Baarle ve DENK Partisi’ne göre asıl mesele olan Doğu Türkistan isminin reddi, büyük bir çelişkiyi gözler önüne serdi. Van Baarle, bu durumu “Kâğıt üzerinde insan haklarını savunmak kolay, ama Doğu Türkistan adını savunmak cesaret ister,” diyerek eleştirdi.
“Bu Sessizlik, O Zulmün Ortağı Olmaktır”
Meclisteki konuşmasında Van Baarle, Batı dünyasının Uygur meselesine karşı sessizliğini de eleştirdi. Uygur çocuklarının sırf “Doğu Türkistan” dediği için Çin zindanlarında tutulduğunu hatırlatarak, bu ismin Hollanda Meclisi’nde dahi telaffuz edilememesinin utanç verici olduğunu söyledi.
“Uygur çocukları ‘Doğu Türkistan’ dediği için Çin zindanlarında çürütülüyor, Hollanda Meclisi’nde ise bu isim telaffuz dahi edilemiyor. Bu sessizlik, o zulmün ortağı olmaktır,” diyerek Meclis’in sessizliğini sert bir dille eleştirdi.
DENK’in Net ve Tavizsiz Tutumu
DENK Partisi, uzun süredir Çin’in Uygur Türklerine yönelik politikalarını insanlığa karşı suç olarak nitelendiriyor. Toplama kampları, zorla çalıştırma, dini yasaklar ve kültürel asimilasyon uygulamaları karşısında sessiz kalmayan parti, hem ulusal hem de uluslararası platformlarda Uygur davasını gündemde tutan ender siyasi aktörlerden biri olarak öne çıkıyor.
“Tarih Soracak: Siz Neredeydiniz?”
Konuşmasının sonunda Van Baarle, tarihin bir gün bu süreci yargılayacağını vurguladı:
DENiZ TV OLARAK IZLE
“Yarın tarih soracak: O zulüm yaşanırken siz neredeydiniz? Biz buradaydık. Doğu Türkistan diyorduk! Meclis’in çoğunluğu sessizliği tercih etti. Ama DENK, Doğu Türkistan ismini haykırarak direnmeye devam ediyor.”
Van Baarle, sözlerini “Doğu Türkistan, sustuğumuzda değil; adını haykırdığımızda özgürleşecek!” diyerek tamamladı.
