Wil Europa wel een democratisch Turkije?
Ik vraag me dat weleens af. Want wat Europa moet onthouden is dat Turkije meer is dan president Erdogan alleen. Presidenten komen en gaan. Strategisch gezien is Turkije een belangrijk land voor de veiligheid van Europa. We hebben met zijn allen gezien wat het betekent als de vluchtelingenstroom via Turkije naar Europa komt. En er was enorme paniek toen er een overeenkomst over werd getekend met Turkije.
Europa moet wel eerlijk zijn. Tijdens de onderhandelingen met Turkije werden sommige dossiers genegeerd of afgesloten. Dit terwijl alle echt belangrijke dossiers, zoals justitie maar ook het rechtssysteem, juist niet op de agenda stonden. Dit zijn juist de dossiers die heel belangrijk zijn om mensenrechtenschendingen tegen te gaan.
Een paar dagen geleden schreef columnist Mehmet Tezkan (Milliyet krant): Als je wilt voorkomen dat mensen onjuist of onrechtmatig worden beoordeeld dan moet je juist nu het Turkse rechtssysteem laten integreren binnen het Europese rechtssysteem. Dat willen de Turken ook graag. De Griekse Cyprioten en Griekenland zelf hebben een blokkade om dit dossier juist niet te uit te onderhandelen. Daar moet wat aan gedaan worden. Zolang het Turkse rechtssysteem niet integreert met het Europese rechtssysteem is het geen wonder dat er ongelukken gebeuren bij het beoordelen van de rechters in Turkije.
Het schorsen van of stoppen met de onderhandelingen met Turkije zou in Turkije alleen de tegenstanders van Europa blij maken. Wij weten met zijn allen dat Turkije sinds haar ontstaan heeft gekozen een waardig Europees land te worden. Juist in moeilijke tijden moeten we gezonde besluiten nemen. Het is heel makkelijk om te roepen ‘stoppen of schorsten’. Om te schorsen heb je 2/3 meerderheid nodig, om opnieuw te beginnen heb je 28 landen nodig. Dat zal grote gevolgen hebben, zowel voor Turkije als voor Europa.
Ik hoop dat men niet met gevoelens maar met verstand naar deze situatie kijkt. Ik hoop dat men, liever gisteren dan vandaag, vooral het dossier over het rechtssysteem bespreekt, zodat er snel verstandige besluiten genomen kunnen worden. Alle andere opties zouden zowel voor Europa als voor de Turkse gemeenschap in Europa maar ook voor Turkije grote gevolgen hebben.
In het beste scenario zou een goed werkend en onafhankelijk Turks rechtssysteem ervoor kunnen zorgen dat het aantal mensenrechtenschendingen beperkt en bestraft zouden worden. Als Europa zich echt zorgen maakt dan zou een goed werkend en onafhankelijk Turks rechtssysteem hier een oplossing voor kunnen zijn. Geen hulp bieden en tegelijkertijd aan de zijlijn blijven roepen dat dingen ‘niet goed gaan’ is naar mijn mening te makkelijk en levert niets op.
Een democratisch en beschaafd Turkije zou zeker een meerwaarde kunnen betekenen voor Europa. Om die weg te kunnen bewandelen moet de weg van de dialoog van beide kanten open blijven. Verkiezingsretoriek, hoe handig die ook lijkt op het moment zelf, levert uiteindelijk niets op.